“Baile de los pobres”

Na naszym portalu pojawiały się już piosenki Calle 13. Gdyby zastanowić się, jaki gatunek muzyczny reprezentuje ten portorykański zespół, prawdopodobnie nie dałoby się udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Może momentami ich muzyka przypomina latynoski rap, hip-hop czy reggaeton, ale na pewno nie można jej zaszufladkować, stąd są zwolennicy opinii, że Calle 13 to po prostu Calle 13.

Co charakterystyczne, mieszają oni zarówno rytmy i formy muzyczne, jak i różne dialekty języka hiszpańskiego. Nawet większość rodowitych latynosów nie jest w stanie zrozumieć całości tekstu piosenki, bo zazwyczaj obok sarkazmu językowego i metaforycznych powiedzonek pojawiają się w nich sformułowania charakterystyczne tylko dla określonego regionu. Często pada twierdzenie, że Calle 13 to głos Ameryki Łacińskiej.

Grupa ta ma to do siebie, że nie pozostawia nikogo obojętnym. Jedni ją uwielbiają, inni nienawidzą. Zarzucają wulgarność, niską jakość melodii czy częstochowskie rymy, nie zgadzają się też z przedstawianym w tekstach obrazem rzeczywistości. Dziś zapraszamy do posłuchania i rzucenia okiem na słowa i teledysk piosenki, która parodiuje jeden z najpoważniejszych problemów gospodarczych Ameryki Łacińskiej: nierównomierny podział dochodów w społeczeństwie i jego wyraźnie zarysowaną strukturę klasową. Zgodnie z tym, co powiedziano wyżej, w tekście roi się od sformułowań, które mogą być trudne do jednoznacznego przetłumaczenia lub zinterpretowania, stąd poniższe tłumaczenie jest dosłowne, a w przypisach znajdują się komentarze dotyczące innych możliwych znaczeń.

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=Cq8_Hl6RE9M]

Taniec biedaków

Nie mam dużo pieniędzy1, ale mam miedź2

Tutaj się tańczy tak jak tańczą biedacy (x2)

Monsieur, tu przyszedł twój Robin Hood

Włożyć piłki w dołki3 jak Tiger Woods4

Ty jesteś z klasy wysokiej, ja z klasy niskiej,

Ty się ubierasz w jedwabie, a ja w słomę.

Uzupełniamy się jako para,

Ty pijesz wodę destylowaną, ja wodę z mikrobami

Ty żyjesz łatwo, a ja się zawijam

Ty pocisz się perfumą, ja pocę się pracą

Ty masz szofera, ja chodzę na łapach

Ty jesz filet, a ja mięso z puszki

Nasze podobieństwo jest mikroskopijne,

Ale ja przez ciebie się rozpływam jak gringo w tropikach5

Przyklej się do mnie, przecież się nie zarazisz

Od jednego całusa dostaniemy świńskiej grypy.

Nie są potrzebne pieniądze, by się ruszać

Potrzeba flow6 i sprośnej muzyki

Sprośnej muzyki, spro-spro-sprośnej muzyki

Tańczy się bez obrusa, bez sztućców i bez tacy

Z chęcią zjedzenia7 partnera

Tańczy się blisko jak bachatę, bez garnituru i bez krawata

Upijając neurony tanią wódką

Białe, żółte czy mulatki

Tańczy się z jakąkolwiek,

Niech rozbiją piñatę.

Dobre w byciu biednym na koniec dnia

To to, że nikt nas nie ukradnie,

Bo nic nie mamy.

Ściśnięci jak sardynki w puszce

Łapiemy za tyłek8, bo jest to wliczone w napiwek

Mówią, że jesteś królową wszystkich róż,

Ale dziś obniżę cię o cztery klasy społeczne

Cieplusieńka jak chleb z piekarni

Zamieciesz podłogę siedzeniem

Cały tłuszcz się przelewa po tarasie

Chcę, żebyś robiła to, czego nie możesz robić u siebie w domu

tłum. Tomasz Smukowski

Oryginalny tekst:

Baile de los pobres

No tengo mucha plata, pero tengo cobre

Aquí se baila como bailan los pobres

Monsieur aquí llegó tu Robin Hood

A meter las bolas en los boquetes como Tiger Woods

Tú eres clase alta, yo clase baja

Tú vistes de seda y yo de paja 

Nos complementamos como novios

Tú tomas agua destilada, yo agua con microbios

Tú la vives fácil y yo me fajo

Tú sudas perfume, yo sudo trabajo

Tú tienes chofer yo camino a patas

Tus comes filete y yo carne de lata 

Nuestro parecido es microscópico

Pero es que por ti me derrito como gringo en el trópico

Pégate a mí, que no te contaminas

Y con un besito vamos a pegarnos la porcina

No se necesita plata pa’ moverse 

Necesitas onda y música cachonda

Música cachonda ca ca cachonda

Se baila sin mantel, sin cubierto, sin bandeja

Con ganas de comerse a la pareja

Se baila pega´o como bachata, sin traje y sin corbata

Embriagando las neuronas con vodca barata 

Blancas, amarillas o mulatas

Que bailan con cualquier bom bom

Que suelten la piñata

Lo bueno de ser pobre al final de la jornada 

Es que nadie nos roba, porque no tenemos nada

Apretaditos como en una lata de sardinas

Agarrando nalgas porque está incluida la propina

Dicen que eres la reina de todos los rosales

Pero hoy te voy a bajar 4 clases sociales

Calientita como pan de panadero

Barriendo el piso con el trasero

Toda la grasa se desplaza por la terraza

Quiero que hagas lo que no puedes hacer en tu casa

1 Plata – dosłownie srebro, w hiszpańskim latynoskim oznacza także pieniądze (potocznie)

2 Cobre – miedź, może tu chodzić o drobne monety albo o kolumbijskie sformułowanie pelar el cobre (zeskrobać miedź) = pokazać swoją prawdziwą naturę (przedmiot pokryty miedzią udający prawdziwą miedź, osoba udająca miłą, a w głębi duszy fałszywą, itp.). Może równie dobrze chodzić o coś zupełnie innego. Nad znaczeniem debatują nawet native speakerzy na forum językoznawczym: http://forum.wordreference.com/showthread.php?t=2042851&langid=21

3 Można się domyślić innego znaczenia tego sformułowania.

4 Amerykański golfista.

5 Gringo – tu: Amerykanin lub Europejczyk, więc na pewno nie jest przyzwyczajony do wysokich temperatur, jakie panują w tropikach.

6 Swingu, nastroju… (onda – dosł. fala)

7 Potocznie comerse a alguien (zjeść kogoś) – kochać się z kimś

8 Kelnerki