Sewell Mining Town (wym. sjułel) to miasteczko górnicze wpisane na listę UNESCO. Znajduje się na wysokości 2200 tys. m n.p.m. w okolicach Rancagui. Zostało zbudowane na początku XX w. przez amerykańskich właścicieli kopalni miedzi El Teniente. Mieszkali w nim chilijscy robotnicy i amerykańscy dyrektorzy. To Amerykanie nadali miastu styl. Postarali się również o jak najlepsze warunki do życia. Wybudowali: szpital z drugą windą w Chile, który podobno przez długi czas był najnowocześniejszym w całej Ameryce Łacińskiej; kino, w którym najnowsze filmy pojawiały się, zanim dotarły do Santiago i pierwszą w Chile salę do bowlingu. Według przewodnika do szpitala sprowadzono najsłynniejsze akuszerki. Kobiety mieszkające w Sewell pochodziły bowiem w większości ze wsi i wolały rodzić w domu przy pomocy doświadczonych, wiejskich specjalistek. By nakłonić je do porodu w szpitalu postanowiono połączyć ich wiarę w zdolności akuszerek ze świetnym wyposażeniem szpitala.
Izolacja miasta sprawiła, że wykształciła się tu specyficzna społeczność. Rodziny z dziećmi żyły w dość wygodnych mieszkaniach. Kawalerowie mieszkali w kilkuosobowych pokojach, a kobiety, traktowane w górniczej osadzie jak prawdziwy skarb, cieszyły się wyjątkowo dobrymi warunkami, mając ponoć do dyspozycji nawet kilkupokojowe apartamenty z własną łazienką. Najlepiej żyło się oczywiście Amerykanom, a później również wykształconym Chilijczykom, którzy posiadali własne domy.
Gdy w 1967 roku przeprowadzono chilenizację miedzi, duża część robotników została przeniesiona do Rancagui. Sytuacja pogorszyła się jeszcze bardziej w 1971 roku, gdy miedź znacjonalizowano. Od tego czasu miasto zaczęło wymierać. Dziś po wielu budynkach nie ma śladu. Liczne z tych, które przetrwały do dzisiaj, są zniszczone. Po uznaniu Sewell za zabytek narodowy i wpisaniu na listę UNESCO zaczęto jednak prace nad przywróceniem miastu jego dawnego blasku. Zwiedzając to miejsce czułem się trochę, jakbym zwiedzał Titanica. Oglądałem całkiem dobrze zachowane budynki, słuchając o dawnej chwale tego miejsca.
Mimo uznania za część światowego dziedzictwa, Sewell wciąż jest niedostępne. Można tam dotrzeć wyłącznie korzystając z usług jedynej firmy turystycznej organizującej wycieczki. Szczerze polecam! Wyjeżdża się z Santiago lub Rancagui. Przy odrobinie szczęścia, można zatrzymać się na chwilę, by pooglądać kondory.
Michał Gulczyński