Święta Bożego Narodzenia są tu bardzo żywo obchodzone jako święto narodowe, w którym udział biorą wszystkie instytucje, grupy społeczne, środowiska akademickie i rząd. Większość obrzędów odbywa się na ulicach w atmosferze radości i spotkań rodzinnych.
Tak jak w krajach zachodnich, w Chile celebruje się Święta Bożego Narodzenia 25 grudnia. Wygląda to jednak inaczej na północy kraju, gdzie zwykle pada śnieg i jest zimno, a inaczej na południu, gdzie właściwie zaczyna się lato. Jednak ogólnie zwyczaje nie różnią się bardzo od tych na całym świecie.
Właściwie Święta w Chile zaczynają się już w pierwszych dniach grudnia. Rodziny dekorują wtedy drzewko świąteczne światełkami i bombkami w różnych kolorach, a dom wypełnia powoli świąteczna atmosfera.
W dniu 24 grudnia pracuje się normalnie, ale wiele firm kończy pracę wcześniej, co pozwala pracownikom zdążyć na przygotowania do Wigilii. Rodzina zbiera się ok. godziny 20:00, aby celebrować ten dzień i zjeść smaczny posiłek, na który składa się m.in. chleb bożonarodzeniowy (pan de pascua), indyk czy napój cola de mono (koktajl na bazie wódki, mleka, kawy, cukru i przypraw, takich jak cynamon, goździki i skórka pomarańczowa). Około północy rodzina gromadzi się wokół drzewka świątecznego w oczekiwaniu na przyjście Dzieciątka Jezus i Gwiazdora z prezentami (Viejito Pascuero, na zdjęciu). Później rodzice wychodzą z dziećmi na spacer ulicami miasta. Gdy wracają, pięknie opakowane pudełka już czekają pod choinką.
Kolejny dzień, 25 grudnia, to święto narodowe, dlatego wszystkie sklepy są zamknięte. Na ulicach można spotkać wiele dzieci grających w swoje nowe gry. Wypoczynek i spotkania rodzinne to coroczna tradycja, która upamiętnia narodzenie Jezusa, zgodnie z tradycją chrześcijańską. Atmosfera Świąt sprzyja dzieleniu się z innymi, dlatego wiele instytucji socjalnych daje szansę pomocy biednym rodzinom. Przekazywane są im najpotrzebniejsze produkty codziennego użytku, słodycze oraz zabawki dla dzieci.
W Chile Święta traktuje się głównie jako spotkanie rodzinne. Dla większości osób jest to okazja do rozmowy z bliskimi i wspólnej kolacji. Tak samo jak w tradycji europejskiej, dekorowane jest drzewko świąteczne, pod którym kładzie się prezenty. Ale tych w Chile nie przynosi św. Mikołaj, ale Gwiazdor (wspomniany już Viejito Pascuero). Nawet dziś w wielu domach chilijskich dzieci wychodzą, by szukać Gwiazdora z podarkami.
Tradycyjne potrawy
Popularne są sałatki: ziemniaczana z majonezem, z selera i awokado czy kapustno-jabłkowa lub buraczana. Podaje się też ryż z rodzynkami oraz owoce morza. Danie główne to zazwyczaj kurczak lub indyk pieczony z kasztanami i kurczak w pil pil (z krewetkami). Na deser serwuje się ciasto czekoladowe (pan de pascua) lub świąteczne ciasto piaskowe (queque). Do posiłków pija się cola de mono. Popularny jest też rompón składający się z rumu, mleka, jajka, wanilii i cukru.
Cola de Mono
Składniki:
– 5 goździków
– 1 cała gałka muszkatołowa
– 2 laski cynamonu
– ½ szklanki wody
– 3 łyżki kawy
– 9 szklanek mleka (2 ¼ litra)
– ¾ szklanki cukru (12 łyżek)
– ¼ l brandy/rumu/wódki/tequili
Przygotowanie:
Umieścić goździki, gałkę muszkatołową i cynamon w małym garnku z wodą. Gotować powoli pod przykryciem przez 10 minut. Zdjąć z ognia. Do gorącej kawy dodać cukier i mieszać, aż się rozpuści. Następnie dodać mieszankę do mleka, później dolać brandy. Koniecznie schłodzić.
Serwować schłodzone, ale bez lodu. Można przelać do szklanych butelek z korkiem i przechowywać w lodówce.
Anna Kołakowska