We wtorek 26 marca, w pięćsetną rocznicę dotarcia Cortésa do Ameryki Środkowej, meksykańskie media opublikowały list od prezydenta Meksyku Andrésa Manuela Lópeza Obradora do króla Hiszpanii Filipa VI i papieża Franciszka. Głowa państwa domaga się w nim uroczystych przeprosin Hiszpanii za brutalny podbój terenów obecnego Meksyku, łamiący prawa człowieka w dzisiejszym rozumieniu oraz za zniszczenie imperium Azteków. W liście prezydent podkreśla, że wydarzenia sprzed pół tysiąca lat nadal wywołują polemikę między oboma krajami. Co więcej, nie zamierza wziąć udziału w obchodach upamiętniających tamte wydarzenia, jeśli nie dojdzie do przyznania się do winy i pogodzenia się obu stron konfliktu.
Prezydent podkreśla, że celem tekstu jest „definitywne przezwyciężenie nieporozumień (…) i wyrzutów jakie historia umieściła pomiędzy narodem hiszpańskim i meksykańskim, bez ignorowania ani pomijania nielegalności i zbrodni, które je sprowokowały”. Wszystko po to, żeby „zainicjować nowy etap w relacjach między oboma krajami i tym samym zapewnić następnym pokoleniom po obu stronach Atlantyku drogę do bliższego, wprawnego i braterskiego współistnienia”.
López Obrador zaznaczył, że chciałby, żeby uznanie przez Królestwo Hiszpanii spowodowanych krzywd odbyło się w sposób publiczny i oficjalny. Ze względu na to, że w roku 2021 obchodzona będzie 500. rocznica upadku imperium Azteków, prezydent Meksyku chciałby, aby do tego czasu przeanalizować historię i po przeprosinach Hiszpanii uporządkować relacje między oboma krajami.
Podobny list López Obrador wysłał do papieża Franciszka, a także umieścił wideo na swoim Twitterze, gdzie publicznie domaga się przeprosin.
Po stronie hiszpańskiej wezwanie spotkało się ze stanowczą odmową. W odpowiedzi podkreślono, że nie można oceniać wydarzeń z odległej historii przez pryzmat współczesności. Hiszpański rząd wyraził też chęć współpracy z rządem meksykańskim w celu dalszego budowana odpowiednich ram do zacieśniania przyjaznych relacji między krajami.
Natomiast papież Franciszek już w 2015 roku w Boliwii uznał winę kościoła za grzechy podczas podboju Ameryki. Podczas swojej pielgrzymki poprosił o przebaczenie za przestępstwa Kościoła wobec ówczesnej lokalnej ludności w czasach kolonializmu. Nawiązał przy tym do dzisiejszej formy kolonializmu, wyzyskiwania biednych krajów i traktowania ich jako dostawców taniej siły roboczej. Skrytykował pogłębiające się rozwarstwienie społeczne i pogarszającą się sytuacje ubogich.
List autorstwa meksykańskiego prezydenta spowodował także debatę podczas VIII Międzynarodowego Kongresu Języka Hiszpańskiego. Podczas przemówienia inauguracyjnego peruwiański pisarz Mario Vargas Llosa powiedział, że prezydent Meksyku pomylił adresata listu. Według niego „powinien go wysłać do samego siebie i powiedzieć, dlaczego Meksyk, który dołączył do świata zachodniego 500 lat temu i cieszy się 200-letnią pełną suwerennością jako niezależny kraj, wciąż ma tak wiele milionów zmarginalizowanych, biednych, nieświadomych i wyzyskiwanych Indian”. Zaznaczył, że to pytanie można zadać wszystkim prezydentom Ameryki Łacińskiej, ponieważ żaden kraj nie rozwiązał problemu niesprawiedliwości wobec ludności rdzennej.
Autorki: Anna Komosa, Małgorzata Ołdziejewska
Źródła:
- https://www.infobae.com/america/mexico/2019/03/27/la-conquista-se-realizo-mediante-innumerables-crimenes-y-atropellos-dice-la-carta-en-la-que-amlo-pide-al-rey-de-espana-que-se-disculpe-con-mexico/
- https://www.elmundo.es/espana/2019/03/26/5c9a58b1fdddff4cbb8b465c.html
- https://www.elmundo.es/internacional/2015/07/10/559f0e1ee2704eaa3d8b459c.html
- https://elpais.com/internacional/2015/07/10/actualidad/1436484652_422140.html
- https://www.reuters.com/article/us-pope-indians-injustices/pope-acknowledges-colonial-injustice-in-americas-idUSL2323713820070523
- https://elpais.com/cultura/2019/03/27/actualidad/1553702694_101809.html?id_externo_rsoc=FB_MX_CM&fbclid=IwAR3VEj63x_-Apfesp9Oy7z9LQHZmV_coMKQ4ZjATZdbIbJT_NG9B54hkqLA
- https://elpais.com/internacional/2019/03/25/mexico/1553539019_249884.html?rel=lom
- https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-47701387
Źródło zdjęcia: Flickr.com, autor Marysol
*król Filip Burbon VI
* w tym roku odbył się VIII Międzynarodowy Kongres Języka Hiszpańskiego
Dziękujemy, poprawiliśmy.