Na krótko przed wyborami prezydenckimi w Peru wrze. Kolejni kandydaci nieoczekiwanie odpadają z wyścigu o władzę, coraz więcej ludzi wychodzi na ulicę, sytuacja przyciąga uwagę międzynarodowych obserwatorów. Kampania niby na ostatniej prostej, a wciąż pod znakiem zapytania stoi kwestia, czyje nazwiska będzie można znaleźć na listach wyborczych 20 kwietnia.
Topniejąca lista kandydatów
Wydarzeniem, które niewątpliwie wstrząsnęło przedwyborczym układem sił, było wyłączenie z wyścigu o fotel prezydencki dwóch ważnych kandydatów, Julia Guzmána oraz Césara Acuñii. Decyzję, na niecały miesiąc przed wyborami, podjął Sąd Narodowy do spraw Wyborów (Jurado Nacional de Elecciones), oficjalnie niezależny organ konstytucyjny, którego zadaniem jest czuwanie nad legalnym przeprowadzeniem procesu wyborczego w Peru. Fakt, że wykluczenie dwójki kandydatów ma miejsce tak krótko przed wyborami, zaniepokoił międzynarodowe organizacje. Wykluczeni kandydaci nie mają już bowiem wystarczającej ilości czasu, by odwołać się od decyzji sądu. Analitycy podkreślają, że głównym beneficjentem tej sytuacji jest Keiko Fujimori, ponieważ wykluczenie Guzmána z wyścigu o prezydencki fotel pozbawiło ją najpoważniejszego rywala. Głównym przegranym natomiast wydają się wyborcy. Jedną czwartą obywateli Peru pozbawiono bowiem kandydata, na którego chcieli głosować.
Guzmán, reprezentujący partię Todos por Perú, który w sondażach przedwyborczych zajmował drugą pozycję, został wyeliminowany w związku z zarzutami o nieścisłości w wewnątrzpartyjnym procesie wyborczym jego partii. Decyzję uznał za czysto polityczną manipulację, będącą dowodem na to, jak skrajnie skorumpowanym krajem jest Peru. W swoich postach na Facebooku (opatrzonych tagiem #LaLuchaContinúa – walka trwa), przekonuje, że nie spocznie dopóki korupcja w Peru nie zostanie zwalczona, a ludzie nie dowiedzą się, co tak naprawdę wydarzyło się w tegorocznej kampanii wyborczej. Zapowiada kolejne marsze i protesty – najbliższy ma się odbyć we wtorek, 22 marca.
O manipulacjach przy kampanii wyborczej wspomina też Verónika Mendoza, kandydatka z ramienia lewicowej partii Frente Amplio de Izquierda, która za cel stawia sobie zjednoczenie najważniejszych postępowych ruchów lewicowych Peru. Ostatnio stała się ona bohaterką skandalu związanego z dużą telewizyjną stacją Panamericana, która… pominęła kandydatkę w swoim sondażu, na czwartym miejscu wskazując Alana Garcíę. Mendoza, komentując „pomyłkę” stacji, pytała: „Więc taka jest gra, jaką prowadzą niektóre z mediów? Sądzicie, że można w taki sposób manipulować obywatelami? We wszystkich sondażach mamy większe poparcie niż Alan García, a tym razem po prostu nas usunięto. Delikatna „wpadka”, czyż nie?”.
Kiełbasa wyborcza
César Acuña, dotychczas czwarty w przedwyborczych sondażach, stracił prawo do ubiegania się o prezydencki fotel ze względu na, jak sam eufemistycznie określił, „pomoc humanitarną”, jakiej udzielał podczas kampanii. W rzeczywistości kandydat po prostu rozdawał pieniądze, w ten mało wyszukany sposób przekonując wyborców, by oddali na niego swe głosy. Najpierw wręczył 5000 soli pewnemu niepełnosprawnemu mężczyźnie w Piurze, a następnie 10000 soli rozdzielił wśród handlarzy w Chosice. Sąd uznał to za pogwałcenie obowiązującego prawa. Acuña nie uznał decyzji za uzasadnioną i skomentował wyrok, twierdząc: „wyłączono mnie, bo byłem solidarny”.
Co ciekawe, Acuña nie jest jedynym kandydatem, podejmującym tego rodzaju działania. W ubiegłym tygodniu internet obiegło nagranie, wskazujące, że podobną taktykę obrała faworytka nadchodzących wyborów, Keiko Fujimori. Córka przebywającego w więzieniu Alberta Fujimoriego, byłego prezydenta Peru, skazanego za łamanie praw człowieka, od początku prowadzi w sondażach. Na jednym z przedwyborczych spotkań jej partii zorganizowano konkurs tańca, w którym zwycięzcy otrzymali koperty pieniędzmi. Po internecie krążą także zdjęcia, na których jedna z działaczek partyjnych partii Keiko Fujimori (Fuerza Popular), wręcza sympatykom paczki żywnościowe.
To jednak nie koniec niecodziennych działań, jakich podjęła się Fuerza Popular, by zdobyć głosy dla swej liderki. Na spotkaniu zorganizowanym przez partyjnych działaczy z okazji dnia kobiet w mieście Tarma (region Junín), przybyłe kobiety zostały zobowiązane do złożenia uroczystej przysięgi. Prowadzący spotkanie pytał: „Czy przysięgacie na wasze rodziny, dzieci i religię, oddać głos na naszą kandydatkę Keiko Fujimori, by wraz z nią współrządzić?”. Szokujące nagranie obiegło sieć, pomijając jednak najpopularniejsze media informacyjne.
Co dalej?
Obecny układ sił w sondażach, według danych opublikowanych przez dziennik La República, przedstawia się następująco: na drugim miejscu, za Keiko Fujimori (33% poparcia), znalazł się posiadający 12% Alfredo Barnechea, liberalny kandydat partii Acción Popular (bądź, jak sam twierdzi, postępowy centrysta). Chęć oddania głosu na Pedra Pabla Kuczynskiego wyraża 10% badanych, a na Verónikę Mendozę 8%. Ciekawie przedstawia się ewentualna druga tura, w której według sondażu Keiko Fujimori traci swą dotychczas niezachwianą pozycję i przegrywa z Alfredem Barnecheą niecałymi dwoma punktami procentowymi.
Wygląda jednak na to, że najważniejsze wydarzenia kampanii dopiero przed nami. W piątek ogłoszona została decyzja JNE o wszczęciu postępowania mającego na celu wykluczenie z wyborów Keiko Fujimori. Sprawa ma związek ze zorganizowanym przez działaczy partii konkursem tańca, podczas którego uczestnikom wręczono gotówkę. Ewentualne usunięcie kandydatki diametralnie odmieniłoby sytuację na politycznej scenie, pozbawiając fujimoristów kandydata. Decyzja w sprawie Keiko Fujimori jest jednak ważna także z innego powodu. Pokaże bowiem, czy faktycznie wszyscy kandydaci walczący o prezydencki fotel są w Peru równi wobec prawa.
Źródła:
http://www.bbc.com/mundo/noticias/2016/03/160310_america_latina_peru_candidatos_excluye_guzman_
http://www.altavoz.pe/2016/03/11/peru/esta-encuesta-elimino-a-veronika-mendoza-que-paso-en-panamericana
http://larepublica.pe/politica/747271-la-ayuda-humanitaria-que-cesar-acuna-quiso-cambiar-por-votos-lo-dejo-fuera-del-proceso-electoral
http://larepublica.pe/politica/746067-denuncian-que-candidata-fujimorista-regala-canastas-simpatizantes
http://larepublica.pe/politica/747306-partidarios-de-keiko-fujimori-obligan-mujeres-jurar-que-votaran-por-ella
http://larepublica.pe/impresa/en-portada/749660-los-fujimori-enfrentan-proceso-de-exclusion
http://larepublica.pe/politica/749129-alfredo-barnechea-pasa-segundo-lugar-segun-encuesta-vox-populi