Impeachment prezydent Dilmy Rousseff wydaje się dzisiaj coraz bardziej nieunikniony. W poniedziałek 11 marca br. Specjalna Komisja Parlamentarna przegłosowała poparcie dla wniosku o odsunięcie prezydent od władzy. W tę niedzielę, 17 kwietnia br., decyzję ma podjąć Izba Deputowanych. Jeśli wniosek trafi do Senatu, los Rousseff będzie przesądzony.
Od czasu kiedy odwróciła się od niej partia koalicyjna (PMDB), Dilma Rousseff ma niewielkie szanse na uniknięcie impeachmentu, czyli procesu, w którym dochodzi do oskarżenia, osądzenia i usunięcia funkcjonariusza publicznego za wykroczenia popełnione podczas sprawowania mandatu. Byłby to koniec 13-letnich rządów Partii Pracujących (Partido dos Trabalhadores), która zasłynęła tym, że pomogła ponad 26 milionom Brazylijczyków wyjść z biedy oraz tym, że była zamieszana w dwa gigantyczne skandale korupcyjne. Ostatni z nich, nazywany Lava Jato, ostatecznie podkopał i tak malejącą popularność partii. Jeśli dojdzie do impeachmentu, stanowisko obejmie wiceprezydent aż do rozpisania nowych wyborów.
Przypadek Collora
Impeachment nie jest w Brazylii bezprecedensowy. Doszło już do niego w 1992 roku, kiedy usunięto ze stanowiska prezydenta Collora. Procesowi również towarzyszyły milionowe protesty, sytuacja była jednak inna. W 1992 Collor nie bez przyczyny bił rekordy niepopularności. Z dnia na dzień postanowił zablokować oszczędności Brazylijczyków, starając się w ten sposób przeciwdziałać hiperinflacji. Pieniądze szybko straciły wartość, firmy poupadały, ludzie stracili oszczędności, a czasem i środki do życia. Równolegle wybuchł skandal korupcyjny, w który zamieszany był sam prezydent, jego najbliżsi współpracownicy i rodzina. Został usunięty ze stanowiska i objęty 8-letnim okresem niewybieralności. Dzisiaj jest senatorem, bo „Brazylijczycy mają krótką pamięć”.
Fora Dilma! (Precz z Dilmą!)
Zwykle do impeachmentu dochodzi w wyniku oskarżeń o popełnienie ciężkich przestępstw, działania niezgodne z konstytucją bądź zdradę stanu. Dilmy Rousseff nie można oskarżyć o korupcję, w żadnym ze skandali korupcyjnych nie znaleziono jej bezpośredniego udziału. Oskarża się ją za to o szereg przestępstw związanych z zatajaniem złej sytuacji gospodarczej: stosowanie „pedałowania podatkowego” (pedalada fiscal – zatrzymywanie pieniędzy w Skarbie Państwa w celu sztucznego zaniżenia deficytu), zaciąganie nowych pożyczek bez autoryzacji Kongresu oraz brak rzetelności administracyjnej w przypadku Petrobrasu, największego narodowego koncernu naftowego. To właśnie Petrobrasu dotyczy skandal Lava Jato, w który zamieszani są pierwszoplanowi politycy.
Rousseff niepopularność zyskała sobie także samobójczymi decyzjami, jak ta o nagłym mianowaniu byłego prezydenta z PT, Luli, ministrem i szefem kancelarii prezydenckiej, kiedy znalazł się on w kręgu podejrzanych o udział w skandalu korupcyjnym. Nominacja odbyła się 17 marca przy licznych protestach. Lula, symbol i założyciel Partii Pracujących, przetrwał na stanowisku ledwie kilkanaście minut, bo w tym samym czasie sędzia Imnietagiba Catta Preta Neto z Sądu Federalnego zaprotokołowała decyzję o zawieszeniu mianowania w obliczu istniejących wobec niego oskarżeń. Rozpoczęła się batalia prawna, w której Lula na nowo obejmował stanowisko i był z niego usuwany. Powstała nawet ironiczna strona internetowa, która na bieżąco informuje, czy Lula jest w danym momencie ministrem, czy też nie.
Źródło: www.lulaeministro.com
Ta próba zapewnienia byłemu prezydentowi immunitetu rozsierdziła nawet niezdecydowanych. Część Brazylijczyków nie jest jednak przekonana co do drastycznego rozwiązania. Wielu podejrzewa, że w całej tej sytuacji nie chodzi o nic innego, jak tylko zmianę władzy, a machina propagandowa wskazująca PT jako źródło wszelkiego zła jest tylko narzędziem w rękach opozycji, również zamieszanej w skandal korupcyjny. Agencje ratingowe nie mają wątpliwości: niezależnie od wyniku procesu o impeachment sytuacja gospodarcza Brazylii nie polepszy się przynajmniej do 2018 roku.
Źródła:
http://brasil.elpais.com/tag/proceso_destitucion_dilma_rousseff/a/
http://arte.folha.uol.com.br/poder/operacao-lava-jato/
http://www.bbc.com/portuguese/noticias/2016/04/160411_dilmaxtemer_jp
http://www.bbc.com/portuguese/noticias/2016/04/160411_impeachment_passos_ab.shtml