Zapraszamy po kolejną dawkę wiadomości z Ameryki Łacińskiej. W tym tygodniu przeczytacie nie tylko o dalszej eskalacji sytuacji w Wenezueli czy Gwatemali, ale też o latynoskim przeboju, który został okrzyknięty mianem najlepszej piosenki 2023 roku przez samo Rolling Stone.
Referendum w Wenezueli
#Wenezuela #Gujana #Esequibo #referendum
W niedzielę 3 grudnia odbyło się w Wenezueli referendum, w którym obywatele mieli zadecydować, co reżim Maduro ma zrobić w sprawie Esequibo. Esequibo jest terenym bogatym m.in w ropę naftową i złoto oraz stanowi około ⅔ terytorium Gujany. Pomimo tego, że zdaniem mediów, niezbyt wielu Wenezuelczyków poszło głosować, Krajowa Rada Wyborcza stwierdziła, że ponad 50% uprawnionych do głosowania, poszło do lokali wyborczych (mówi się, że w Wenezueli jest ok. 20 milionów osób z prawem głosu, a zagłosowało trochę ponad 10,5 miliona), a ponad 95% głosów było oddanych na opcję “cztery razy tak”, do której zachęcał Maduro. Wenezuelczyków zapytano, czy Wenezuela powinna uznawać jurysdykcję Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w zakresie tego sporu. Maduro stwierdził, że wynik referendum jest “całkowitym sukcesem naszego kraju, naszej demokracji”. W tym tygodniu rząd Maduro nawet opublikował już nową mapę Wenezueli, na której widać, że Esequibo jest w granicach Wenezueli.
Źródła:
https://www.theguardian.com/world/2023/dec/04/venezuela-referendum-2023-results-guyana-region-claim-succeeds-sovereignty-essequibo
https://apnews.com/article/venezuela-guyana-essequibo-territory-dispute-maduro-referendum-ffce14fec0b4ee63a24a125caf2373fe
https://www.aljazeera.com/news/2023/12/4/venezuela-approves-referendum-on-oil-rich-guyana-territory
https://edition.cnn.com/2023/12/04/americas/venezuelans-approve-takeover-of-oil-rich-region-of-guyana-in-referendum/index.html
Autorka tekstu: Dorota Burdyszek
Alberto Fujimori wyszedł na wolność
#Peru #Alberto Fujimori
W środę peruwiańskie władze podjęły kontrowersyjną decyzję wypuszczenia na wolność byłego prezydenta kraju Alberto Fujimoriego. Fujimori rządził Peru w latach 1990-2000. Przez dekadę dokonał wielu szokujących decyzji, m.in. dokonał autozamachu stanu w 1992 roku; był też twórcą Grupo Colina, szwadronu śmierci, który na jego polecenie zamordował kilkadziesiąt osób. W 2017 roku ówczesny prezydent Peru, Pedro Pablo Kuczynski, zdecydował się na ułaskawienie Fujimoriego ze względu na podeszły wiek. Jednak dopiero teraz Fujimori wyszedł na wolność. Decyzja ta spotkała się z niezadowoleniem peruwiańskiego społeczeństwa.
Źródła:
https://www.bbc.com/mundo/articles/c6pe9pdp8k8o
https://www.britannica.com/biography/Alberto-Fujimori
Autorka tekstu: Klaudia Dink
Oficjalne zaprzysiężenie Javiera Milei już w niedzielę
#Argentyna #Javier Milei
W niedzielę 10 grudnia odbędzie się oficjalne zaprzysiężenie Javiera Milei na prezydenta Argentyny, a także zaprzysiężenie rządu libertariańskiego prezydenta. Milei zdecydował się na to, by inauguracyjne wystąpienie przedstawić nie przed politykami w kongresie, ale przed swoimi zwolennikami przed budynkiem kongresu. Wśród obecnych na zaprzysiężeniu charyzmatycznego argentyńskiego polityka wyróżnić należy, oprócz rzecz jasna ustępującego prezydenta Alberto Fernandeza i wiceprezydentki Cristiny Fernandez de Kirchner, Jaira Bolsonaro, króla Hiszpanii Filipa VI, Włodomyra Zełeńskiego, Viktora Orbana oraz prezydentów regionu: Daniela Noboę z Ekwadoru, Santiago Peńę z Paragwaju czy Luisa Lacalle Pou z Urugwaju. Z drugiej strony zabraknie na inauguracji wielu lewicowych i centro-lewicowych głów państwa z Ameryki Łacińskiej, np. Luli.
Źródła:
https://www.batimes.com.ar/news/argentina/mileis-inauguration-step-by-step.phtml
https://en.mercopress.com/2023/12/06/lula-skipping-milei-s-inauguration
https://www.batimes.com.ar/news/argentina/zelenskyy-headlines-guestlist-as-foreign-dignitaries-fly-in-for-javier-mileis-inauguration.phtml
Autor tekstu: Jan Paradowski
Kubański szpieg
#Kuba #Stany Zjednoczone
Dnia 8 grudnia kubański dziennik rządowy – “Gaceta Oficial” – opublikował listę 61 osób i 20 podmiotów, które rzekomo wspierają, promują lub nawet planują działalność terrorystyczną. Na liście znajdują się influencerzy i długoletni przeciwnicy rządu.
Stosunki między Kubą a Stanami Zjednoczonymi są naznaczone wzajemnymi oskarżeniami, co unaocznia chłodne relacje między nimi. Wo ostatnim czasie Stany Zjednoczone oskarżyły długoletniego dyplomatę Víctora Manuela Roche o bycie kubańskim szpiegiem, a coroczny raport rządu amerykańskiego opisał Kubę jako miejsce, które “udziela schronienia terrorystom”.
“Gaceta Oficial” twierdzi, że wymienieni ludzie i podmioty są zaangażowani w próby zamachów na Fidela Castro, podsycanie niepokojów w kraju oraz ataki na hotele, w których zginąć mieli cywile.
Na liście wymieniony jest Alex Otaola – kubańsko-amerykański kandydat na stanowisko burmistrza hrabstwa na Florydzie, który został przedstawiony jako amerykański polityk publicznie promujący zbrojną agresję przeciwko Kubie. Sam aktywista stwierdził, że to “największy zaszczyt, jaki mu można przyznać”.
W ostatnich latach stosunki między Kubą a Stanami Zjednoczonymi pogorszyły się, zwłaszcza podczas kadencji Donalda Trumpa, ze względu na jego politykę wrogą krajom komunistycznym. Prezydent Stanów Zjednoczonych w latach 2017-2021 nałożył wiele sankcji, w tym ograniczenie traensferów pieniężnych między mieszkańcami obu krajów. To doprowadziło z kolei do pogorszenia stosunków, których naprawa była jednym z głównych zadań prezydentury Baracka Obamy.
W porównaniu do swojego poprzednika, Joe Biden, (wiceprezydent w trakcie prezydentury Obamy), przyjąłl podobną taktykę jak Barack Obama i prowadził bardziej otwartą politykę zagraniczną wobec tego karaibskiego kraju, znosząc niektóre sankcje gospodarcze i zwiększając procedury wizowe dla Kubańczyków pragnących podróżować i mieszkać w Stanach Zjednoczonych.
Źródła:
https://www.reuters.com/world/americas/cuba-publishes-list-accused-terrorists-including-miami-mayoral-candidate-2023-12-08/
Autor tekstu: Mateusz Lenkiewicz
Kolejne problemy wiceprezydentki Kolumbii
#Kolumbia #Francia Márquez
Francia Márquez oficjalnie zapewniła, że nigdy nie okradła państwa kolumbijskiego ani nie miała nic wspólnego z handlem narkotykami czy korupcją. Kolejne problemy wizerunkowe wiceprezydentki dotyczą jej prośby o przyznanie kredytu hipotecznego na zakup domu, decyzja, tego dotycząca ma być podjęta przez specjalny fundusz z którym pośrednio związane jest kolumbijskie ministerstwo mieszkalnictwa. Kredyt o który poprosiła polityczka ma wynosić ponad 900 milionów kolumbijskich pesos, co daje w przeliczeniu na złotówki ponad 900 tysięcy złotych. Zdaniem kolumbijskiej opinii publicznej wniosek jest o tyle kontrowersyjny, iż dotyczy osoby zajmujacej bardzo wysokie stanowisko państwowe i istnieje ryzyko defraudacji środków publicznych. Jej przeciwnicy polityczni argumentują taką opinię tym, iż w Kolumbii wciąż jest bardzo duży problem z korupcją, a sama wysokość pożyczki jest zaskakująco wysoka.
Źródła:
https://www.infobae.com/colombia/2023/12/08/francia-marquez-se-refirio-al-credito-hipotecario-que-solicito-al-fna-que-de-malo-tiene/
Autorka tekstu: Dorota Burdyszek
Porozumienie o wolnym handlu między UE a Mercosurem pod znakiem zapytania
#Mercosur #Unia Europejska #Luiz Inácio Lula da Silva
Prezydent Brazylii, Luiz Inácio Lula da Silva, wyraził swoje głębokie rozczarowanie „brakiem elastyczności” ze strony Unii Europejskiej w związku z trwającymi negocjacjami odnośnie porozumienia o wolnym handlu między UE a Mercosurem. Obie strony wyraziły nadzieję na oficjalne podpisanie porozumienia w czasie trwającego właśnie Szczytu Mersocuru w Rio de Janeiro. Jednakże zastrzeżenia zgłoszone przez Francję odnośnie spraw środowiskowych, w szczególności deforestacji sprawiły, że perspektywa rychłego zawarcia umowy handlowej stanęła pod znakiem zapytania.
Prezydent Francji, Emmanuel Macron, stwierdził: „Jestem przeciwko porozumieniu UE-Mercosur, ponieważ uważam, że to porozumienie przeczy wszystkiemu, co Lula robi w Brazylii oraz temu, co robimy my w Europie. (Porozumienie) nie bierze pod uwagę ani bioróżnorodności, ani klimatu.” Podobne zastrzeżenia środowiskowe zgłosiła Boliwia, najnowsze państwo członkowskie Mercosuru.
Negocjacje jednak nie zostały zawieszone, zarówno UE jak i Mercosur zaznaczyły, że będą dążyły do zawarcia porozumienia z korzyściami dla obydwu stron. Prezydent Paragwaju, Santiago Peña, oznajmił, że sfinalizowanie umowy o wolnym handlu stanie się jednym z głównych celów Mercosuru pod trwającą od stycznia 2024 r. prezydencją Paragwaju.
Źródła:
https://es-us.finanzas.yahoo.com/noticias/cumbre-mercosur-lula-critica-falta-235324919.html?guccounter=1
https://www.infobae.com/america/america-latina/2023/12/07/cumbre-del-mercosur-la-presidencia-pro-tempore-de-lula-llega-a-su-fin-en-medio-de-la-frustracion-por-el-acuerdo-con-la-union-europea/
https://www.infobae.com/america/america-latina/2023/12/08/acuerdos-de-libre-comercio-con-china-y-la-union-europea-el-foco-del-debate-en-el-primer-dia-de-la-cumbre-del-mercosur/
Autorka tekstu: Joanna Wieczorek
Gwatemalska prokuratura ogłosiła nieważność wyborów
#Gwatemala #wybory prezydenckie
Podczas czwartkowej konferencji prasowej, gwatemalska prokuratura, pomimo braku kompetencji w tej dziedzinie ogłosiła nieważność wyborów. W wyniku nielegalnie prowadzonego śledztwa, rzekomo odkryła nieprawidłowości w kartach wyborczych. Oprócz tego, podkreśla nielegalność istnienia partii prezydenta-elekta, Bernardo Arévalo. Przewodnicząca Najwyższego Trybunału Wyborczego zaznaczyła, że oświadczenie to w żaden sposób nie wpływa na legalność wyborów i ich wyniki, zatwierdzone przez Trybunał. Organizacja Państw Amerykańskich nazwała działania gwatemalskiej prokuratury “próbą zamachu stanu”.
Źródła:
https://www.bbc.com/mundo/articles/ce7prjp3x08o
Autorka tekstu: Barbara Midziak
Niedobory wody w chilijskiej Antofagaście
#Chile
Antofagasta, jedno z największych miast Chile, zwane “perłą północy” mierzy się z niedoborami wody od tygodnia. Potrwać mogą one następne kilka dni. Na skutek tego sklepy w mieście zostały opróżnione z wody butelkowanej. Brak wody bieżącej dotyka min. największy szpital w mieście. 3 grudnia przestała też działać jedna z elektrowni w mieście. Burmistrz miasta Jonathan Vasquez narzekał też na brak reakcji ze strony władz centralnych. Prezes wodociągów w regionie obiecał, że opłatami za grudzień nie zostaną obciążone gospodarstwa domowe, gdzie chociaż jednego dnia wystąpił niedobór wody. Obecnie miasto jest objęte stanem wyjątkowym, a ministerstwo zdrowia uznało je za strefę ryzyka sanitarnego. Warto podsumować, że rok temu Antofagasta również borykała się z podobnymi problemami. Wiele miast Chile, w tym stolica Santiago de Chile walczyły zaś z konsekwencjami suszy.
Źródła:
https://cooperativa.cl/noticias/pais/region-de-antofagasta/caotico-corte-de-agua-en-antofagasta-podria-durar-una-semana-mas/2023-12-05/192304.html
https://www.biobiochile.cl/noticias/nacional/region-de-antofagasta/2023/12/06/decretan-estado-de-emergencia-comunal-en-antofagasta-por-corte-de-agua-que-afecta-a-miles-de-hogares.shtml
https://www.cooperativa.cl/noticias/pais/servicios-basicos/agua/alcalde-de-antofagasta-por-megacorte-de-agua-estamos-colapsando/2023-12-05/133152.html
Autor tekstu: Jan Paradowski
Hit Peso Plumy uznany za najlepszą piosenkę roku przez Rolling Stone
#Peso Pluma
“Ella baila sola”, przebój meksykańskiego rapera Peso Plumy nagrany we współpracy z grupą Eslabón Armado, został nazwany mianem najlepszej piosenki roku przez Rolling Stone. Według dziennikarzy ze słynnego czasopisma muzycznego muzyka meksykańska “stała się kulturowym fenomenem niemożliwym do przeoczenia”. Redakcja doceniła chrypliwy głos Peso Plumy oraz chwytliwą melodię utworu. Meksykańscy artyści wyprzedzili tym samym w rankingu światowe gwiazdy takie jak Lana del Rey czy Billie Eilish.
Źródła:
Autorka tekstu: Klaudia Dink
Dewaluacja w Argentynie
#Argentyna
Argentyński bank centralny ogłosił ograniczenia co do sumy dolarów, które na swych kontach trzymać mogą komercyjne banki, aby zapobiec trzymaniu zbyt dużej ilości amerykańskiej waluty i zapewnić dostęp do dolarów na rynku, co ułatwić ma dolaryzacje gospodarki argentyńskiej poprzez utrzymanie korzystnego kursu dolara względem peso. Obecnie wartość peso argentyńskiego zaczyna wyraźnie spadać. Inwestorzy przygotowują się też na oficjalną dewaluację kursu wymiany peso. Wynieść ona może nawet 44%.
Źródła:
https://www.batimes.com.ar/news/economy/argentina-stops-banks-from-hoarding-dollars-ahead-of-devaluation.phtml
https://www.batimes.com.ar/news/economy/investors-bet-on-44-argentine-peso-devaluation-after-mileis-debut.phtml
https://news.bloomberglaw.com/bankruptcy-law/argentina-stops-banks-from-hoarding-dollars-ahead-of-devaluation
Autor tekstu: Jan Paradowski
Mija rok od próby zamachu stanu Pedro Castilllo
#Peru #Pedro Castillo #Dina Boluarte
W Peru mija właśnie rok od próby zamachu stanu dokonanej przez Pedro Castillo. Akt ten doprowadził do licznych protestów i manifestacji krwawo stłumionych przez peruwiańskie służby. Od tamtej pory Castillo znajduje się w więzieniu. W rocznicę wydarzenia tysiące Peruwiańczyków znów wyszło na ulicę, aby wyrazić swoje niezadowolenie z rządu tymczasowego i żądać odejścia od władzy powołanej na miejsce Castillo Diny Boluarte. Według najnowszych danych aż 85% obywateli Peru nie popiera rządu Boluarte.
Źródła:
https://es-us.noticias.yahoo.com/miles-protestan-gobierno-per%C3%BA-a%C3%B1o-234823535.html
Autorka tekstu: Klaudia Dink
Autorami tekstów są członkowie Koła Naukowego Ameryki Łacińskiej i Karaibów UW.