Ajmara (aymara) – język rdzennych Indian Aymara, zamieszkujących głównie tereny Peru i Boliwii wokół jeziora Titicaca. Obecnie posługuje się nim około 2,2 mln osób, z czego większość (2 mln) w Boliwii – mówiących tzw. „ajmara centralnym”, w odróżnieniu od południowego (Peru). Mimo nadal sporej liczby osób, które nim mówią, według UNESCO, jest jednym z języków, które w przyszłości mogą być zagrożone wymarciem.
Banda Oriental – region w Ameryce Południowej, położony na wschód od rzeki Uruguay i na północ od Río de la Plata, obejmujący dzisiejsze terytorium Urugwaju oraz południowy stan Brazylii, Rio Grande do Sul. Od zawsze było to terytorium sporne, początkowo walczyły o nie hiszpańskie i portugalskie imperia kolonialne. W XIX wieku obszar przynależał do Zjednoczonego Królestwa Portugalii, Brazylii i Algarve, po 1821 roku trafił w ręce Portugalii. W wyniku wojen Brazylii i La Platy o dominację nad tymi ziemiami, w 1828 roku powstało nowe państwo – Urugwaj.
Bogotazo – zamieszki w Bogocie, stolicy Kolumbii. Wybuchły 9 kwietnia 1948 r., po zamordowaniu liberalnego kandydata na prezydenta Jorge Eliécera Gaitána. W wyniku Bogotazo, znaczna część Bogoty została zdewastowana. Według niektórych zamieszki te zapoczątkowały pełen przemocy okres. zwany “La Violencia”.
Caracazo – zamieszki w Caracas, stolicy Wenezueli, które wybuchły 27 lutego 1989 r. po podniesieniu cen biletów komunikacji miejskiej. Zostały krwawo stłumione przez ówczesny rząd, co przyczyniło się do znacznego spadku poparcia dla prezydenta Carlosa Andrésa Péreza.
ELN, czyli Ejército de Liberación Nacional (Armia Wyzwolenia Narodowego) to ugrupowanie partyzanckie, działające od 1964 r. w Kolumbii. Ideologicznie związane jest z marksizmem, teologią wyzwolenia i fidelizmem. ELN uważane jest przez część krajów za organizację terrorystyczną. Aktualnie przygotowywane są negocjacje pokojowe między ELN i rządem.
Encomienda – system panowania i eksploatacji Indian przez europejskich konkwistadorów w XVI – XVIII wieku. Autochtoni pracowali na rzecz encomendero (właściciela). Nie był to do końca system niewolniczy, ponieważ encomendero opiekował się Indianami, zapewniając im opiekę medyczną, dostęp do podstawowej edukacji i, co najważniejsze, nawrócenie na chrześcijaństwo.
Falklandy – wyspy stanowiące od 1833 r. brytyjskie terytorium zamorskie. Nazywane są również Malwinami. Stanowią przedmiot sporu między Argentyną a Wielką Brytanią. W 1982 r. junta rządząca Argentyną spróbowała odbić wyspy, co spotkało się ze zdecydowaną i skuteczną odpowiedzią Wielkiej Brytanii.
FARC, czyli Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia – Ejército del Pueblo (Rewolucyjne Siły Zbrojne Kolumbii – Armia Ludowa) to komunistyczne ugrupowanie partyzanckie działające od 1964 r. w Kolumbii. Środki na działania partyzanckie i terrorystyczne pozyskuje z handlu narkotykami. Obecnie po raz kolejny prowadzone są negocjacje między FARC a rządem.
Kanał Panamski – droga wodna o długości 81,6 km łącząca Ocean Atlantycki i Ocean Spokojny. Budowa została zainicjowana przez francuskiego inżyniera F. Lessepsa w 1879 r. Rozpoczęto ją w 1881, ale przerwano w 1889 r. W 1904 r. wznowili ją Amerykanie po zawarciu z Panamą traktatu o wieczystej dzierżawie Kanału w 1903 r. Kanał został otwarty w 1914 r., a ostatecznie przekazany Panamie w 1999 r.
Keczua (quechua) – język, którym posługują się rdzenni mieszkańcy andyjskiej sierry. Jego nazwa wywodzi się od plemienia Indian Quechua, którzy zamieszkują obecnie tereny Peru, Boliwii (w tych państwach jest również jednym z języków urzędowych) oraz Ekwadoru, Chile i Kolumbii. W czasach imperium inkaskiego był językiem oficjalnym. Szacuje się, że obecnie mówi nim około 11 milionów osób.
Mapucze (Arukanie) – indiańskie plemię zamieszkujące obszary Chile i Argentyny. Populacja liczy 300 tysięcy osób. Arukanie porozumiewają się w języku mapadungun. Obecnie żyją w rezerwatach indiańskich i wciąż kultywują swoje tradycje i odmienną kulturę. Mapucze walczą o odzyskanie ziem przodków, na co chilijskie władze wykorzystują prawo antyterrorystyczne z czasów Pinocheta w stosunku do Indian co doprowadziło do eskalacji przemocy ze strony rządu w 2012 roku. Obecnie sprawie Mapuczy z niepokojem przygląda się ONZ.
Nahuatl – język używany w okresie prekolumbijskim przez Azteków. Obecnie posługuje się nim duża część mieszkańców Meksyku, Gwatemali, Salwadoru, Nikaragui, a także Stanów Zjednoczonych. W czasach prekolumbijskich do jego zapisu używano pisma piktograficznego i logograficznego. Obecnie powszechny jest zapis w alfabecie łacińskim.
Pampa – trawiasta lub trawiasto-krzewiasta południowoamerykańska formacja roślinna o charakterze stepowym. Wykorzystywana jest jako pastwiska. Nazwą tą określa się też krainę geograficzną znajdującą się na terenie południowej Brazylii, wschodniej Argentyny i Urugwaju.
Panamerykanizm – ruch polityczno-społeczny na rzecz współpracy państw amerykańskich. Za jego inicjatora można uważać Simóna Bolívara. Do ważnych wydarzeń należał kongres panamski w 1826 r. zwołany w celu utworzenia federacji. Wraz ze śmiercią Bolívara i rozpadem Wielkiej Kolumbii stracił na znaczeniu w wersji południowoamerykańskiej. USA przedstawiły koncepcję wywodzącą się z doktryny Monroe i uzupełnienia Roosevelta. Optowały za ruchem na rzecz obrony interesów Ameryki przed Europą oraz wielostronną współpracą państw amerykańskich. Przejęły w nim inicjatywę przy zgodzie państw Ameryki Łacińskiej. Utworzono Unię Panamerykańską. O żywotności idei panamerykanizmu świadczą działające dziś organizacje międzynarodowe na terenie obu Ameryk.
Páramo – występująca tylko w wenezuelskich, kolumbijskich i ekwadorskich Andach górska formacja roślinna, w której dominują trawy i niskie krzewy. Występują tam liczne endemity przystosowane do zimna, wiatru i wahań temperatur (np. kwiaty, które pod wpływem najlżejszych bodźców zamykają swoje płatki i zaczynają przypominać źdźbło trawy).
Patagonia – wyżynna kraina geograficzna w Ameryce Południowej znajdująca się na południe od 38. równoleżnika. Pod koniec XIX wieku została włączona do Argentyny i Chile. Obejmuje łącznie ok. 650 tys. km2, w tym: Andy Patagońskie, Wyżynę Patagońską i archipelag Ziemi Ognistej. W Patagonii wydobywa się ropę naftową, gaz ziemny i rudy żelaza oraz hoduje owce.
Popol Vuh – święta księga Majów Quiche zamieszkujących obecnie tereny Gwatemali, napisana w II połowie XVI wieku. Jest to spis przekazów ustnych, w którym zawiera się zarówno mitologia, jak i fakty historyczne dotyczące narodu Quiche. Najważniejsze tematy poruszone w Popol Vuh to m.in. mit o powstaniu świata, człowieka, a także przygody braci Hunahphu i Xbalanque. Niestety nie ustalono autora – możliwe, że było ich wielu.
El sicariato – fenomen lat 80. i 90. widoczny w krajach takich jak np. Kolumbia, Ekwador czy Meksyk, polegający na zorganizowanym i zlecanym odgórnie zabijaniu za pieniądze. Jest to forma zemsty lub wyrównania rachunków między osobami prywatnymi i/lub organizacjami czy całymi komórkami społecznymi. W procesie zabijania zaangażowane są trzy osoby: zlecający, pośrednik i płatny morderca (sicario), zazwyczaj niepełnoletni chłopak. Jest to zjawisko, które powoduje społeczną znieczulicę i paraliżuje organy porządku publicznego. Ze względu na to, że nie jest oficjalnie uznane za osobny rodzaj przestępstwa, brak jest na ten temat wiarygodnych statystyk.
Świetlisty Szlak – oficjalnie Komunistyczna Partia Peru – Świetlisty Szlak, to maoistowskie ugrupowanie partyzanckie, posługujące się metodami terrorystycznymi i działające na terytorium Peru. Choć powstało w latach 60., pierwszego aktu o charakterze terrorystycznym dokonano w 1980 r. Obecnie utrzymuje się z wymuszeń, porwań i handlu narkotykami. Dokonuje też ataków na obiekty infrastruktury i przedstawicieli władzy państwowej.
Teoria zależności – teoria Raúla Prebischa wyjaśniająca zacofanie gospodarcze Ameryki Łacińskiej oparta na podziale świata na centrum i peryferie (kolonizatorów i dawne kolonie). Zgodnie z nią kraje wysoko rozwinięte wytwarzają w swojej produkcji wysoką wartość dodaną, przez co bogacą się przy eksporcie, a kraje trzeciego świata nie uzyskują odpowiednich korzyści ze sprzedaży dóbr nieprzetworzonych (żywności i surowców).