W dzisiejszym podsumowaniu informacje z Brazylii, meksykańskiego sądownictwa, rocznicy w Chile i nie tylko. Zapraszamy do lektury!
Zmarł Alberto Fujimori, były prezydent Peru
#Fujimori #Peru #prezydent
11 września odszedł w wieku 86 lat Alberto Fujimori, o czym poinformowała córka byłego prezydenta Keiko, sama również aktywna politycznie. Fujimori cierpiał na nowotwór. Niedawno został wypuszczony z więzienia. W związku z jego śmiercią władze Peru ogłosiły trzydniową żałobę. Fujimori był prezydentem kraju w latach 1990-2000. W 1992 roku rozwiązał kongres i objął pełną władze ustawodawczą i sądowniczą. Za jego rządów zwalczono maoistowską partyzantkę Świetlisty Szlak oraz dokonano szerokiej liberalizacji gospodarcze. W roku 1993 wprowadzono nową konstytucję. Zwolennicy Fujimoriego bronią go za ustabilizowanie sytuacji w kraju pogrążonego w de facto wojnie domowej oraz wskazują na pewne ekonomiczne sukcesy stanowiące jego zasługę. Przeciwnicy krytykują zaś autorytarne metody prezydenta, jego zamieszanie w korupcję, przymusową sterylizacje ludności rdzennej oraz prowadzenie polityki niekorzystnej dla uboższej części Peru.
Autor: Jan Paradowski
https://www.bbc.com/news/articles/cy0r0rgrewlo
Bez podwyżek dla emerytów w Argentynie
#Argentyna #ekonomia
Terapia szokowa w Argentynie zbiera swoje żniwa- Izba Deputowanych nie odrzuciła veto prezydenckiego odrzucającego symboliczną podwyżkę wysokości emerytur. Decydujące na korzyść podtrzymania decyzji Milei okazały się głosy deputowanych centrowego UCR. Prawicowy prezydent decyzję bronił powołując się na dyscyplinę i odpowiedzialność fiskalną. Krytycy wytykają mu hipokryzję, gdyż rząd znalazł środki na wydatne podwyżki dla wywiadu wojskowego.
Emeryci należą do grupy najbardziej dotkniętych przez głęboki kryzys w jakim znajduje się gospodarka kraju. Ich protesty przed budynkiem Kongresu spotkały się z odpowiedzią policji- doszło do aresztowań, kilku emerytów zostało rannych. Rząd chwali się obniżką inflacji, która choć widoczna, jest niższa od przewidywanej przez rząd. Odłożone w czasie zostały rozmowy władz Argentyny z Międzynarodowym Funduszem Walutowym, głównym wierzycielem kraju. Negocjacje między stronami dotyczą programu pomocowego wysokości 44 miliardów dolarów.
Autor: Jan Paradowski
51 lat od zamachu stanu w Chile podziały wciąż żywe
#Chile #historia #pucz
Wojskowy przewrót w Chile z 11 września wciąż budzi w kraju emocje. 8 września podczas marszu lewicowych grup mającym uczcić ofiary puczu jeden z jego uczestników został zaatakowany przez kontrmanifestanta i odniósł śmiertelne rany. Zabójca zatrzymany został wpierw przez manifestantów, a nie siły porządkowe. Trzy dni później, podczas 51. rocznicy przewrotu rząd Boricia uczcił pamięć ofiar zamachu stanu. Przedstawiciele jego administracji podkreślają swoje zasługi w kultywowaniu pamięć o wydarzeniach sprzed pół wieku. Z drugiej strony, młodzieżówka opozycyjnej prawicowej Partii Republikańskiej 11 września świętowała działanie sił zbrojnych, argumentując, iż głównym winnym kryzysu w kraju w 1973 roku był Allende.
Autor: Jan Paradowski
https://www.tvn.cl/noticias/actualidad/registros-de-24horas-captaron-asesinato-de-joven-en-romeria
Przyjęcie kontrowersyjnego prawa w Meksyku
#Meksyk #sądownictwo #prawo
W zeszły poniedziałek meksykański Senat przyjął większością dwóch trzecich kontrowersyjną reformę sądownictwa, która od tygodni dzieli społeczeństwo meksykańskie. Jest to ostatni wielki projekt odchodzącego prezydenta AMLO, który już za dwa tygodnie pożegna się z prezydenturą. Najważniejszą zmianą wprowadzoną w akcie jest zmiana sposobu powoływania sędziów. Odtąd połowa z nich będzie obierana w drodze powszechnych wyborów. Metoda ta, choć na pozór demokratyczna, może prowadzić do wielu nadużyć. Ponadto zostanie utworzony nowy organ: Trybunał Dyscypliny Sędziowskiej, którego zadaniem będzie nadzorowanie działania systemu sądownictwa oraz nakładanie kar na sędziów popełniających czyny nielegalne. Co ważne, żeby wejść w życie reforma musi zostać zatwierdzona jeszcze przez ponad 50%, jednak przynosi swoje skutki już teraz, dla przykładu Meksykański Bank Narodowy ostrzegł, że jeżeli nowe prawo wejdzie w życie, przewiduje on znaczny spadek inwestycji, a co za tym idzie spowolnienie gospodarcze.
https://elpais.com/opinion/2024-09-13/reformar-la-justicia-en-mexico.html
Autorka: Justyna Kleczkowska
Nowy minister praw człowieka w Brazylii
#prawa człowieka #Brazylia
Prezydent Lula da Silva powołał Macaé Evaristo na stanowisko ministry praw człowieka i obywatela. Evaristo zastąpi odwołanego Silvio Almeidę, który został usunięty z rządu w wyniku oskarżeń o molestowanie. Ministra była pierwszą czarnoskórą kobietą kierującą resortem edukacji w brazylijskim stanie Minas Gerais. W latach 2013-2014 była ministrą edukacji i promowała otwarcie sieci szkół na terenach zamieszkiwanych przez brazylijską ludność rdzenną.
Autorka: Joanna Wieczorek
Boliwia płonie
#pożar #ekologia #Boliwia
40% powierzchni boliwijskich lasów płonie, to dużo, zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę, że część z nich należy do unikalnego na skalę światową ekosystemu Amazonii. Dużą częścią problemu są celowe, zbyt duże i nieumiejętne wypalania lasu, które często kończą się po prostu jego podpaleniem. Takich incydentów w Boliwii odnotowano ponad 3 000, to więcej niż w jakimkolwiek innym państwie regionu. Sytuacja jest tak dramatyczna, że Chile wysłało do Boliwii aż 800 kilogramów pomocy humanitarnej w celu walki z pożarami.
Autorka: Justyna Kleczkowska
Nowa fala przemocy na Haiti wywołana przez mecz piłki nożnej
#Haiti #przemoc #sport
Nową falę przemocy w stolicy Haiti wywołała bójka pomiędzy przedstawicielami dwóch rywalizujących ze sobą gangów, do której doszło po decyzji arbitra w trakcie meczu w jednej z dzielnic Haiti. W trakcie bójki ranny został lider jednej grupy oraz zginął zastępca przywódcy drugiej. Wydarzenia te doprowadziły do eskalacji przemocy na ulicach Port-au-Prince oraz zabójstw czołowych przedstawicieli lokalnych gangów. Najprawdopodobniej decyzja arbitra zakończyła chwiejne zawieszenie broni pomiędzy przestępcami.
https://www.vozdeamerica.com/a/partido-futbol-desata-nueva-ola-violencia-capital-haiti-/7783657.html
Autorka: Justyna Kleczkowska
USA nakładają kolejne sankcje w związku z wyborami w Wenezueli
#USA #Wenezuela #sankcje
USA ogłosiło nałożenie sankcji na 16 urzędników, którzy są blisko związani z Maduro. Wśród osób objętych sankcjami znaleźli się m.in sędziowie wenezuelskiego Sądu Najwyższego. Osoby, które zostały objęte sankcjami mają zakaz wjazdy do USA, a ich własność, która znajduje się na terenie USA będzie zablokowana. USA nie uznają Maduro za zwycięzcę wyborów i uważają, że zwycięzcą jest oponent Urrutia Gonzalez. Wenezuelski MSZ odrzucił sankcje i uznał, że Waszyngton dopuścił się zbrodni agresji.
https://www.bbc.com/news/articles/cjw3wn6geewo
https://www.dw.com/en/us-sanctions-venezuela-officials-over-election-fraud/a-70203195
Autorka: Dorota Burdyszek
Brazylia zniosła blokadę X
#media społecznościowe #Brazylia #internet
Sędzia Alexandre de Moraes zdecydował o zniesieniu blokady X na terenie całej Brazylii, po tym jak Elon Musk wpłacił 3,31 mln dolarów do Skarbu Państwa. Jest to kwota, którą Musk był winny Brazylii za wszystkie grzywny nałożone na X oraz Starlink przez wymiar sprawiedliwości. Wcześniejsza decyzja de Moraesa o zablokowaniu X dotknęła blisko 22 miliony Brazylijczyków, którzy zaczęli korzystać z innych serwisów tj. Threads albo Bluesky. Sprawa poruszyła kwestię wolności słowa i ograniczeń mediów społecznościowych i była powszechnie komentowana w państwie oraz w Ameryce Łacińskiej.
Autorka: Joanna Wieczorek
Autorami tekstów są członkowie Koła Naukowego Ameryki Łacińskiej i Karaibów UW.