Sara Curruchich i muzyka pop w języku kaqchikel

Mało zaskakujące jest stwierdzenie, że sytuacja ludności rdzennych w Gwatemalii, podobnie jak i w wielu innych krajach Ameryki Łacińskiej, jest ciężka. Kamieniem milowym w walce o prawa tych społeczności był wygrany proces z 2013 roku w sprawie masowych zabójstw gwatemalskich indian, wytoczony przeciwko byłemu dyktatorowi Gwatemalii, Efraínowi Ríos Montt. Jednak dla wielu był to jedynie początek, a nie koniec drogi do poprawienia sytuacji społecznej rdzennych Gwatemalczyków. To w tym kontekście piosenkarka Sara Curruchich podjęła decyzję by tworzyć w języku swego plemienia, kaqchikel.

Sara Curruchich urodziła się w niewielkim mieście San Juan Comalapa w departamencie Chimaltenango. Muzyka była częścią jej życia od małego: zaczęła śpiewać w wieku 4 lat do melodii, które jej ojciec grał na gitarze. Po śmierci ojca na dłuższy czas porzuciła śpiew, jednak miłość jej miłość do muzyki przetrwała i w 2012 roku, po ukończeniu Szkoły dla Nauczycieli Muzyki (Escuela Normal para Maestros de Música Jesús María Alvarado), zaczęła pisać pierwsze własne piosenki. Była też częścią zespołu rockowego „Sobrevivencia”, który w 2012 roku został zaproszony do Drezna na koncert „Konzert Zum Ende der Zeit” z okazji końca epoki według kalendarza Majów. To tam miała okazję po raz pierwszy nagrać jeden ze swoich utworów. Obecnie jest w trakcie pracy nad albumem.

Jej melodyjne piosenki, składające się przede wszystkim ze śpiewu i gitary, nawiązują do przyrody, tradycji i historii gwatemalskich Majów. Według Sary, mieszanie hiszpańskiego z kaqchiquel jest najbardziej odpowiednim sposobem by opowiedzieć historię jej własneh rodziny oraz ludności, które w przeszłości były pozbawione głosu. Jak sama twierdzi, jej muzyka ma na celu pokazanie piękna różnorodności, o któym często zapomina się w kraju, w którym niegdyś miało miejsce ludobójstwo na tle rasowym.

Na początku bieżącego roku na festiwalu Sundance został zaprezentowany film dokumentalny Pameli Yates 500 AÑOS, który opowiada najnowszą historię ludności rdzennych Gwatemalii, łącznie ze wspomnianym procesem przeciwko Efraínowi Ríos Montt. Na końcu filmu Sara Curruchich śpiewa piosenkę Ralk’wa’l ulew (tł. Dzieci Ziemii). W ten sposób piosenkarka i reżyserka wspólnymi siłami próbują uhonorować tych wszystkich, którzy nie poddali się i nadal walczą o to, by historia ludobójstwa społeczności rdzennych w Gwatemali nigdy nie została zapomniana. Zapraszamy do przesłuchania Ralk’wa’l ulew poniżej: