Od 20 marca 2015 w polskich kinach studyjnych możemy oglądać nagrodzoną między innymi na Festiwalu w Cannes produkcję meksykańskiego reżysera Diego Quemady Díeza pod tytułem Złota klatka (hiszp. Jaula de Oro). Film przedstawia historię nastoletnich Gwatemalczyków starających się dostać do Stanów Zjednoczonych popularną drogą na dachach pociągów towarowych.
Dwoje nastolatków – Juan i Sara – próbuje wydostać się z gwatemalskich osad biedy i wyruszają w pełną niebezpieczeństw drogę na północ. Sara, przebrana za chłopca piętnastolatka, już na początku drogi zaprzyjaźnia się z indiańskim rówieśnikiem o imieniu Chauk, który mówi tylko w języku tzotzil. Udaje im się jednak porozumieć i pomimo początkowego sprzeciwu Juana kontynuują swoją podróż razem. W Gwatemali należą do różnych warstw społeczeństwa, ale w drodze różnice zacierają się, a to, co charakteryzuje wszystkich, to fakt, że niczego za sobą nie zostawiają. Tam skąd pochodzą, nie ma edukacji, szans na dobrą pracę, ani żadnej nadziei na godne jutro.
Złota klatka szczegółowo ukazuje problemy, z jakimi zmaga się człowiek, który znalazł w sobie odwagę, by porzucić swój niewielki dobytek i wyruszyć w podróż tam, dokąd, jak widzimy w filmie, tylko nieliczni zdołają dotrzeć. Pozostali zawracają, zostają zatrzymani przez grupy przestępcze i prawo lub ponoszą najwyższą cenę za próbę realizacji marzeń. Jest to niezwykle dobitny przykład walki ludzi, których jedyną szansą jest nielegalna ucieczka do wyidealizowanego świata za granicą przepełnionej przemocą i nierównościami Ameryki Łacińskiej. Obraz uzmysławia przeciętnemu Europejczykowi, jak wyglądają realia tego, o czym czyta w gazecie w postaci statystyk lub wzmianek, często nastawionych negatywnie do uchodźców, którzy niejednokrotnie padają ofiarą oszustw i grabieży, dokonywanych przez tych, którzy jeszcze niedawno znajdowali się w podobnej do nich sytuacji.
Dominika Kościeniewicz
[youtube=https://www.youtube.com/watch?v=NCzvr4XckWs]